Umowa pożyczki jest jedną z umów, które znajdują szerokie zastosowanie w codziennym życiu. Należy do grupy najczęściej zawieranych umów cywilnoprawnych. Określenie pożyczka jest potocznie używane i wydaje się, że każdy nie tylko rozumie jego znaczenie, ale także jest w stanie intuicyjnie określić wzajemne zobowiązania stron umowy pożyczki pieniężnej.
W przypadku, gdy ze względu na niespodziewaną sytuację życiową zmuszeni jesteśmy skorzystać z pożyczki, warto jednak uprzednio zapoznać się z podstawowymi regulacjami dotyczącymi tej umowy.
O ile nie korzystamy z ofert banków czy instytucji pożyczkowych, zazwyczaj pożyczamy pieniądze w gronie rodzinnym lub wśród znajomych. Wiąże się to często z zaniechaniem podjęcia formalnych działań takich jak spisanie stosownej umowy. Kłopoty zaczynają się wówczas, gdy biorący pożyczkę nie dotrzymuje terminu jej zwrotu. Dochodzi wówczas do sytuacji, w której dający pożyczkę chcąc odzyskać pożyczone środki
– w postępowaniu sądowym – musi udowodnić szereg okoliczności. Trudności pojawiają się zwłaszcza wtedy, jeśli pożyczki udzielono w formie gotówkowej, a dający pożyczkę nie dysponuje żadnym dokumentem potwierdzającym wydanie pieniędzy nieuczciwemu pożyczkobiorcy. Korzystając zatem z doświadczeń innych osób oraz mądrości płynącej z przysłowia „Mądry Polak po szkodzie …”, rozważmy jednak spisanie chociaż krótkiej umowy pożyczki. Z pewnością pozwoli to uniknąć nieporozumień, np. odnośnie ustalonego terminu zwrotu środków, a w dalszej konsekwencji korzystnie wpłynie na przejrzystość wzajemnych relacji nawet pomiędzy osobami, które darzą się względnie dużym zaufaniem.
Treść umowy pożyczki
Zgodnie z definicją określoną w art. 720 kodeksu cywilnego „Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.” Z treści tego przepisu wynikają podstawowe zobowiązania stron. Jednocześnie ustawodawca określił, iż umowa pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej.
Stopień skomplikowania umowy i precyzja w konstruowaniu jej postanowień będzie zależeć wyłącznie od stron, które ją zawierają. Można jednak wskazać pewne podstawowe zapisy, które powinny znaleźć się mw każdej tego typu umowie.
Co powinna zawierać umowa pożyczki
Sporządzając umowę w pierwszej kolejności należy określić datę i miejsce jej zawarcia oraz strony umowy, którymi są dający oraz biorący pożyczkę. W praktyce podaje się nie tylko imiona i nazwiska, ale także adres zamieszkania, a niekiedy bardziej szczegółowe dane, takie jak np. numer PESEL. Doniosłe znaczenie ma określenie przedmiotu umowy oraz przywołanych powyżej wzajemnych zobowiązań stron, a także sposobu przekazania środków pieniężnych. W przypadku umowy pożyczki pieniężnej – omawianej na łamach niniejszego artykułu – warto oprócz określenia cyfrowo kwoty pożyczki, umieścić dodatkowo zapis słowny. Pozwoli to na dodatkową weryfikację przedmiotu umowy pożyczki w razie ewentualnego sporu. Kolejne zapisy powinny określać warunki zwrotu pożyczki, bo przecież wydaje się to szczególnie istotne zarówno z perspektywy dającego jak i biorącego pożyczkę. Jeżeli jednak termin zwrotu pożyczki nie jest oznaczony – zgodnie z kodeksem cywilnym – „dłużnik obowiązany jest zwrócić pożyczkę w ciągu sześciu tygodni po wypowiedzeniu przez dającego pożyczkę”.
Co ważne – zawierając umowę pożyczki – należy także pamiętać, iż co do zasady ta czynności prawna będzie rodzić obowiązek podatkowy, określony w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Adwokat Katarzyna Kuziara- Cieślar
Najnowsze komentarze