Przepisy prawa regulujące kwestie darowizny znajdują się w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z art.888 Kodeksu cywilnego przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Umowa darowizny zazwyczaj znajduje zastosowanie pomiędzy członkami rodziny. Z tego powodu warto zwrócić uwagę na fakt, iż do jej zawarcia wymagane jest zachowanie określonej formy, o czym mowa w art. 890 Kodeksu cywilnego. Co do zasady, oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Podkreślić jednak trzeba, że przepisy powyższe nie uchybiają przepisom, które ze względu na przedmiot darowizny wymagają zachowania szczególnej formy dla oświadczeń obu stron.
Oznacza to, że jeżeli odrębne przepisy wymagają złożenia oświadczeń woli np. w formie aktu notarialnego, wówczas przepisy dotyczące ważności umowy darowizny zawartej w dowolnej formie nie mają zastosowania. Ważnym z punktu widzenia praktyki jest przepis art. 158 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Chcąc zatem darować nieruchomość musimy udać się do notariusza. Zawierając umowę darowizny należy także pamiętać, iż zgodnie z Ustawą z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn, zasadniczo będzie ona podlegać opodatkowaniu. Dla osób spośród najbliższej rodziny przewidziane zostały określone zwolnienia podatkowe, jednak aby z nich skorzystać trzeba – w odpowiednim terminie – dopełnić formalności w urzędzie skarbowym, a w niektórych przypadkach spełnić dodatkowe wymagania, np. udokumentować otrzymanie środków pieniężnych dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy. Warto zatem bliżej zainteresować się tymi zagadnieniami.
Odwołanie darowizny
Darowizna powinna pociągać za sobą wdzięczność. Niestety nie zawsze tak jest. Zdarzają się sytuacje, kiedy obdarowany zachowuje się w sposób, który po stronie darczyńcy wywołuje chęć zmiany wcześniejszej decyzji i odwołania darowizny. Ustawodawca przewidział takie scenariusze i wprowadził w art. 898 Kodeksu cywilnego uregulowanie, zgodnie z którym darczyńca może odwołać darowiznę nawet już wykonaną, jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności. Odwołanie darowizny wymaga podjęcia przez darczyńcę działania polegającego na złożeniu stosownego oświadczenia obdarowanemu, które jednak musi spełniać wymagania dotyczące odpowiedniej formy tej czynności. Innym przypadkiem, w którym istnieje prawna możliwość odwołania darowizny jest sytuacja, w której darczyńca popada w niedostatek.
Na mocy art. 896 Kodeksu cywilnego, darczyńca może odwołać darowiznę jeszcze niewykonaną, jeżeli po zawarciu umowy jego stan majątkowy uległ takiej zmianie, że wykonanie darowizny nie może nastąpić bez uszczerbku dla jego własnego utrzymania odpowiednio do jego usprawiedliwionych potrzeb albo bez uszczerbku dla ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych. Co więcej – zgodnie z art. 897 Kodeksu cywilnego – jeżeli po wykonaniu darowizny darczyńca popadnie w niedostatek, obdarowany ma obowiązek, w granicach istniejącego jeszcze wzbogacenia, dostarczać darczyńcy środków, których mu brak do utrzymania odpowiadającego jego usprawiedliwionym potrzebom albo do wypełnienia ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych. Obdarowany może jednak zwolnić się od tego obowiązku zwracając darczyńcy wartość wzbogacenia. Na zakończenie wypada jednak wspomnieć, iż w oparciu o art. 902 Kodeksu cywilnego, przepisów o odwołaniu darowizny nie stosuje się, gdy darowizna czyni zadość obowiązkowi wynikającemu z zasad
współżycia społecznego.
Najnowsze komentarze